VO2pik kavramı, VO2maks’a benzer düzeylere sahip olsa da kavramsal olarak farklıdır ve çoğu zaman birbiri ile karıştırılabiliyor. Tek egzersiz seansında tükenmeyle sonlanan kademeli testteki 15 veya 30 saniyelik en yüksek hareketli ortalamaya karşılık gelen oksijen tüketimine zirve oksijen tüketimi (VO2pik) denilmektedir.
Kademeli egzersiz testinden elde edilen en yüksek oksijen tüketimi gerçek maksimal düzeyi düşük belirlediği için bu VO2pik kabul edilmektedir. Bu yüzden son zamanlarda gerçek VO2maks’ı (maksimal oksijen tüketimi) belirlemek için doğrulama testlerine gerek duyulmuştur (Midgley ve ark, 2009; Astorino ve ark, 2009; Mier ve ark, 2012; Çolakoglu ve ark, 2016; Poole ve Jones, 2017).
Bir örnekle anlatmak gerekirse sporcu koşu bandında 8 km/sa hız ile koşuyor olsun. Sporcunun hızının her iki dakikada bir 1,5 km/sa hız arttırıldığı kademeli test protokolü sonunda sporcunun en yüksek oksijen tüketimi 60 mL/dk/kg ölçülmüş olsun ve buna karşılık gelen koşu hızı saatte 20 km/sa olduğunu varsayalım. Bu kademeli testten elde edilen değerin VO2pik mi yoksa VO2maks mı olduğunu anlayabilmek için doğrulama testlerinin yapılması önerilmektedir.
Sporcunun kademeli testten elde edilen VO2pik’e karşılık gelen hızda (bu örnekte 20 km/sa), bu hızın yaklaşık %10 altında ve üzerindeki koşu hızlarında farklı günlerde tükenene kadar koşması istenir. Bu sabit hızlardaki koşu hızlarından herhangi biri sırasında en yüksek 15 veya 30 saniyelik hareketli ortalamaya karşılık gelen oksijen tüketimi (VO2) tüketimi kademeli testten elde edilen 60 mL/dk/kg’dan yüksek ise bu en yüksek değer VO2maks olarak kabul edilir. VO2maks düzeyinin altındaki diğer VO2 düzeyleri ise VO2pik olarak değerlendirilir. Dolayısıyla kademeli testten elde edilen en yüksek oksijen tüketimi (VO2) yanıtı, sabit şiddette testlerle doğrulanmış ve böylelikle gerçek VO2pik belirlenmiştir.
Bazı araştırma gruplarına göre VO2pik ve VO2maks arasındaki bu yakınlık %5’ten biraz daha az veya biraz daha yüksek (Billat ve ark, 2000; Black ve ark, 2015; Buchheit ve Laursen, 2013; deAguilar ve ark, 2013; Dupont ve ark, 2002; Hill ve ark, 1997; Wakefield ve Glaister, 2009) olduğu gösterilmesine rağmen gerekliliği halen tartışılmaktadır.
