Egzersiz ve Osteoporoz İlişkisi
Egzersiz ister önleme ister tedavi amaçlı olsun, kemik kaybının yönetiminde en önemli araçlardan biridir. Osteoporoz (kemik erimesi) tedavisinde egzersizin amacı, kasların güvenli bir şekilde güçlendirilmesi yoluyla eksenel stabiliteyi ve hareketi iyileştirmektir. Spinal ekstansör için direnç egzersizleri, uygun şekilde yapılırsa vertebral kırık riskini azaltabilir. Eklemler, bağlar ve kaslar arasındaki propriosepsiyonun güçlendirilmesi, postürün düzeltilmesi, yürüme ve ambulatuar aktivitelerin sabitliği için temel olabilecek omurganın fonksiyonel birimlerinin oryantasyonu hakkında farkındalığı arttırır.
Omurga Kırıklarının Önlenmesi ve Tedavisi İçin Güçlendirme Egzersizleri
Genel olarak, osteojenisite için, kuvvet/yükleme egzersizleri dayanıklılık egzersizlerine tercih edilir. Kemik kütlesinin korunması için ağırlık kaldırma egzersizleri kullanılabilir ancak osteojenisiteyi indüklemek için kademeli yükleme egzersizleri düşünülmelidir. Osteoporoz vakalarının en az %50’sinde kemik kütlesi tek başına kırık riskini açıklamaz; kırık riskinde kemik kalitesi de rol oynar. Çalışmaların sonuçları, kemik kütlesinde bir artış olmasa bile, egzersiz ve rehabilitasyon önlemlerinin, vertebra kırıklarının oluşumunu önemli ölçüde azaltabildiğini, dengesizliği iyileştirdiğini, düşme ve ardından apendiküler kırık riskini azalttığını göstermiştir. Aksiyel kas desteğinin güçlendirilmesi, yaşlı hastaların hareketliliğini iyileştirebilir, kifotik duruşları ve vertebral kırık riskini azaltabilir.
Yüzüstü pozisyondan yapılan yatay yüksüz sırt ekstansiyon egzersizlerinin, vertebral kırık insidansını azaltabileceği daha önce varsayılmıştır.
Bir çalışma, 10 yıllık takipte bu egzersizleri yapan bir grupta vertebra kırıklarında önemli bir azalma olduğunu göstermiştir. Akut olarak vertebral kompresyon kırığına bağlı ağrı ve ödem, paraspinal kasların (sırt ekstansörleri) izometrik kasılmalar ile azaltılabilir. Kronik olarak, spinal ekstansiyon egzersizlerinin pelvik tilt egzersizleri ile kullanılması, torasik hiperkifoz ile birlikte oluşan kompansatuar lomber lordozu azaltabilir. Egzersiz programının etkili olabilmesi için izotonik sırt kuvvetlendirme egzersiz programına ek olarak, mümkünse omurga ekstansörlerinin izometrik karın güçlendirme ve stabilize edici egzersizleri kullanılmalıdır. İzotonik karın güçlendirme egzersizleri, omur gövdeleri üzerinde istenmeyen kompresif kuvvetleri indükleyebilir ve vertebra kırığı ile sonuçlanabilir.
Sırt Ekstansör Kaslarını Güçlendirmenin Yararlı Etkileri
Sırt ekstansör gücündeki artış ile yaşam kalitesinde değişiklik arasında pozitif bir ilişki kaydedilmiştir. Bir sırt egzersizi çalışmasında, katılımcıların günlük yaşam, duruş ve vücut şekli aktiviteleri egzersizle düzelmiştir. Yazarın ve yardımcı araştırmacıların çalışmaları, çeşitli faktörlerin (yaş, kavrama gücü ve kifoz dahil) hastalarda fiziksel aktivite düzeyini ve yaşam kalitesini etkilediğini göstermiştir.
Çalışmaya Yönelik Yorumlar
Egzersiz, osteoporozlu hastaların kapsamlı yönetiminin bir parçasıdır ve uygun egzersiz programlarının uygulanması, iyileştirilmiş fiziksel aktivite seviyeleri, azalan sırt ağrısı ve kemik yoğunluğunda iyileşme ile ilişkilendirilmiştir. Tüm egzersiz reçetelerinde olduğu gibi, reçetenin bireyin ihtiyaçlarını karşılaması gerekir. Osteoporozlu hastalarda egzersiz uygun şekilde reçete edilmezse, yarardan çok zarar verebilir.