Ne Amaçlamışlar?
Diyet nitrat takviyesinin (NO3) ergojenik etkileri, NO3‘ün nitrite (NO2) ve ardından nitrik okside (NO) kademeli olarak indirgenmesine atfedilir, bu da iskelet kası perfüzyonunda, metabolizmasında ve kasılma fonksiyonunda iyileşmeler sağlayabilir. NO2‘nin NO’ya indirgenmesi, oksijen basıncı düştükçe arttığından, hipoksi koşulunda NO3 takviyesinin potansiyel ergojenik etkisine büyük katkı sağlamıştır. Rekreasyonel olarak aktif veya orta derecede antrene bireylerde, NO3 takviyesinin normobarik hipokside dayanıklılık performansını iyileştirdiği ve normoksiye kıyasla hipokside daha fazla iyileşme sağladığı bildirilmiştir.
Yüksek yoğunluklu aralıklı antrenman, irtifada dayanıklılık sporcuları tarafından kullanılan yaygın bir antrenman yöntemidir ve eğer NO3 takviyesi hipokside yüksek yoğunluklu egzersiz performansını iyileştirebilirse, irtifa kampındayken antrenmanın kalitesi artabilir. Bu çalışmada, kısa süreli pancar takviyesinin, normokside, orta mesafe ve dayanıklılık sporcuları tarafından en sık kullanılan karasal irtifalara eşdeğer normobarik hipoksi dozlarında (1,200 ve 2,400 m) yüksek yoğunluklu aralıklı koşu performansı üzerindeki etkisini değerlendirmek amaçlanmış.
Nasıl Yapmışlar?
Yüksek yoğunluklu aralıklı koşuya aşina 8 erkek dayanıklılık sporcusu çalışmaya katılmaya gönüllü olmuş. Katılımcılar, 4 haftalık bir süre boyunca en az 48 saat arayla 8 kez laboratuvarı ziyaret etmiş. İlk hafta katılımcıların ön egzersiz testleri (Ziyaretler 1-2) tamamlanmış, ardından 2. hafta boyunca pancar suyu (PS) veya plasebo (PLA) almış. 3. hafta boşaltma periyodu olarak kullanılmış 4. hafta ise PS veya plasebo takviyesine devam ederek testler tamamlanmıştır.
Katılımcılar üç farklı oksijen saturasyonu (FIO2) değerinde (sırasıyla deniz seviyesinin 0 m, 1.200 m ve 2.400 m yükseliğe eşdeğer, 0.209, 0.182 ve 0.157 FIO2 değerlerinde) iki farklı diyet takviye stratejisi (PS ve NO3 içermeyen pancar suyu [PLA]) uygulayarak egzersiz testlerini tamamlamış. Arteriyel O2 satürasyonu (SpO2), plazma NO2 ve tükenme süresi (Tlim), 6 deneysel koşulda (Ziyaretler 3–8) ölçülmüş.
Ön Testler
İlk laboratuvar ziyaretinde katılımcılar, VO2pik ve tepe koşu bandı hızının (TKH) belirlenmesi için bir koşu bandında kademeli artan koşu testini tamamlamış. Test 12-14 km/sa hızda başlamış ve her aşama 3 dakikadan oluşmuş, her aşama sonunda koşu bandı hızı 1 km/sa arttırılmış. Koşu bandı eğimi test boyunca %1’de tutulmuş. Katılımcılar koşu bandından indiklerinde test sonlandırılmış ve tükenme süresi (Tlim) kaydedilmiştir.
Tepe koşu hızı ise tükenme süresi, tükenme sırasındaki koşu hızı, son kademede ne kadar süre geçirildiği gibi değişkenleri içeren bir formülle belirlenmiştir. Laboratuvara gerçekleştirilen 2. ziyarette katılımcılar, egzersiz protokolüne ve deneysel prosedürlere aşina olmak için normobarik hipokside (1,200 m) daha önce belirlenen tükenme süresine kadar devam eden yüksek yoğunluklu aralıklı koşu protokolünü tamamlamışlardır.
Takviye Prosedürü
Ön testlerin tamamlanmasının ardından katılımcılar, 7 gün boyunca gün boyunca 140 mL PS (∼12.4 mmol NO3 sağlar) veya PLA (∼0.08 mmol NO3− sağlar) tüketmişler. Egzersiz testlerinin olmadığı günlerde (haftanın 1-2, 4 ve 6. günleri) katılımcılar, test içeceğini sabahları 1×70 mL (09: 00) ve akşamları (19: 00) 1×70 mL şeklinde tüketmişler. Egzersiz testlerinin yapıldığı günlerde ise (haftanın 3, 5 ve 7. günleri), pik plazma NO2’sine ulaşmak için yüksek yoğunluklu aralıklı egzersiz testine başlamadan 3 saat önce verilen içeceği 2×70 mL şeklinde tüketmişler. Ayrıca, iki farklı supplementasyon süresi arasında bir haftalık bir boşaltma süresi verilmiş.
Egzersiz Testleri
Laboratuvara geldikten sonra katılımcılar, normoksik oda havasını solurken 10 dakika sırtüstü pozisyonda dinlenmiş ve son 3 dakika boyunca kaydedilen veri, ortalama değer olarak rapor edilmiş.
Katılımcılara daha sonra FIO2 değeri 0.209, 0.182 veya 0.157 olan gaz karışımlarını soluması için bir yüz maskesi takılmış ve katılımcılar yüksek yoğunluklu aralıklı egzersiz protokolünü tamamlanıncaya kadar, belirlenen gaz karışımını solumuşlar. Egzersiz protokolü pik koşu hızının %110’una karşılık gelen bir hızda tekrarlanan 90 saniyelik koşu, ve 60 saniyelik pasif toparlanmalardan oluşmuş.
Bu hız, 800 metrelik yarış temposundan ∼%5 daha düşük olduğu ve orta mesafeli koşucuların yüksek kaliteli, yüksek yoğunluklu aralıklı bir eğitim seansını tamamlayacağıhızı geniş bir şekilde yansıttığı için seçilmiş. Testi tamamladıktan sonra 5 dakikalık bir toparlanmanın ardından venöz kan örneği alınarak plazmadaki NO2 değişim hızı (NO2/tlim) hesaplanmış.
Sonuçlar
Pancar suyu takviyesinin doğal sonucu olarak egzersiz öncesi ve egzersiz sonrası plazma NO2 düzeyleri, plasebo takviyesi ile karşılaştırıldığında, pancar suyu alan grupta daha yüksek bulunmuş. Fakat artmış plazma NO2 düzeyine rağmen, PS takviyesi, antrene dayanıklılık sporcularında normokside, 1200 m ve 2400 m irtifaya denk gelen hipokside yüksek yoğunluklu aralıklı koşu protokolü sırasında Tlim’i iyileştirememiş.
İlginç şekilde yüksek yoğunluklu aralıklı egzersiz protokolü sırasında plazma NO2‘deki düşüş hızı, 0 ve 1.200-m koşullarında PS takviyesinden sonra benzer bulunmuş, ancak 2.400 m’de bu koşulların her ikisinden daha yüksek olduğu görülmüş. Bu gözlem, plazma NO2 havuzunun, normoksiye ve düşük hipoksiye kıyasla orta derecede hipoksik koşullarda daha hızlı kullanıldığını göstermektedir. Bununla birlikte, hipoksik gaz uygulamasının, katılımcılar bitkinliğe ulaşır ulaşmaz ve egzersiz sonrası kan örneği alınmadan önce durdurulmasının egzersiz sonrası plazma NO2 verilerini etkilemiş olabileceği vurgulanmıştır.
Bu çalışmanın temel orijinal bulguları, plazmayı NO2’yi artıran kısa süreli PS takviyesinin, antrene erkeklerde, normokside veya düşük ila orta dozlarda hipoksideki yüksek yoğunluklu aralıklı koşu performansını iyileştiremediğini göstermiştir. Bu nedenle, dayanıklılık eğitimi almış erkeklerde yüksek yoğunluklu eğitim kamplarında PS takviyesinin yüksekyoğunluklu aralıklı egzersiz kalitesini iyileştirme olasılığı düşük görünmektedir.