Ne Amaçlamışlar?
Diş hekimlerinde diğer sağlık durumlarının eşlik ettiği kas-iskelet sistemi hastalıklarının başında boyun ağrısı, omuz, el, kol, bilek ve bel ağrıları yer alır. Boyun ağrısı, yaygın bir kas-iskelet sistemi durumu olarak (işgücü popülasyonunda %30-50), fizik tedavi sebeplerinin büyük bir kısmını oluşturur. Tekrarlayan el hareketleri, boynu bükme, kaslara ve eklemlere uygulanan yükler, ileri doğru kafa duruşu ve düşük omuz duruşu gibi postural yanlışlıklar, boyun ağrısı ve rahatsızlığa neden olabilir.
Bu sorunların üstesinden gelmek için bazı stratejiler (hasta koltuğunun diş hekiminin boyuna göre yükseltilmesi gibi) vardır ancak optimal duruşlarda ve uygun ergonomik ekipmanlarda bile kas gerginliği artar, kas iskemisine ve eklem hipomobilitesine neden olur. Çünkü diş hekimleri bu duruşlara uzun süre maruz kalır. Bu, kısıtlı boyun hareketi, kas dengesizliği, bozulmuş propriosepsiyon daha fazla ağrı ve yorgunluk şikayetiyle sonuçlanır ve bunların tümü ergonomik iyileştirme üzerinde terapötik egzersiz ihtiyacına neden olur.
Bu çalışma şu soruyu yanıtlamayı amaçlamaktadır: Bir terapötik egzersiz programı, boyun ağrısı olan diş hekimlerinin ağrı ve sakatlığını azaltarak, duruş ve sağlık durumunu iyileştirerek, ergonomik değişime ihtiyaç duymadan işlevini iyileştirmede etkili midir?
Katılımcılar: Çalışmaya ortalama yaşları 34 olan 48 kadın diş hekimi katılmıştır. Dahil edilme kriterleri, görsel analog skalası, boyun sakatlık indeksi ve 3 aydan uzun süren ağrı ile son 24 saat içindeki en kötü boyun ağrılarını 3 ile 8 arasında derecelendiren katılımcılardan seçilmiştir. Kötü duruşu olan hastaları belirlemek için servikal açı <50° olan kadın diş hekimleri dahil edilmiştir.
Nasıl Yapmışlar?
- Tüm katılımcılar daha önce hiç terapötik egzersiz yapmayan kişilerden seçilmiştir. Çalışmaya katılan 48 kişi, deney ve kontrol grubuna randomize edilmiş. Deney grubu (n = 24) 8 haftalık bir terapötik egzersiz eğitimi almış. Başlangıçta, deney grubundaki katılımcılara, egzersiz ve boyun ağrısı hakkında ayrıntılı bilgi veren bir eğitim broşürü verilmiş.
- Antrenman periyodu 8 hafta olup, 1-5. haftalarda üç egzersiz seansı, 6. ve 7. haftalarda iki egzersiz seansı ile bir ev egzersiz seansı, 8. haftada bir egzersiz seansı ve evde diğer iki seans gerçekleştirilmiştir.
- Terapötik egzersiz protokolünün süresi 20-30 dakika olarak belirlenmiş ve egzersizlerin yoğunluğu, 11-13 arasında (Borg zorluk skalası 6-20) algılanan efor derecesi ile yürütülmüştür.
- Egzersiz, düzenli olarak üç aşamadan oluşuyormuş (ilk aşama kas koordinasyonunu ve propriosepsiyonunu geliştirmek için, ikinci aşama kas dayanıklılığını vurgulayan ve üçüncü aşama kas güçlendirmeyi vurgulayan). Her egzersiz yaklaşık 30-60 saniye sürdürülmüş.
- Birinci aşamada, her katılımcı ilk antrenman seansında tüm egzersizin 12-15 tekrarını yapmış. 4 hafta boyunca bu seviyede devam etmişler.
- İkinci aşamada, katılımcılar, setler arasında 1 dakikalık dinlenme aralığı ile maksimum yükte ilk 12 tekrarın 15 tekrarından oluşan üç set gerçekleştirmiş.
- Üçüncü aşamada, katılımcılara 3 set 20 tekrar hedefi ile mümkün olduğunca çok tekrar yapmaları talimatı verilmiş.
- Program, her seansta omurga, kürek kemiği, omuzlar, boyun ve karnın yeniden hizalanması ve terapötik egzersizlerin başlamasından önce mümkün olduğunca bir duvar veya yatak üzerinde desteklenen bu hizalamaların kontrol edilmesi için talimatlarla birlikte yürütülmüştür.
Ne Bulmuşlar?
Ağrı ve Boyun Sakatlık İndeksindeki Değişiklikler: Deney grubu, ağrı ve sakatlık indeksinde test sonrası anlamlı azalma göstermiş. Kontrol grubunda önemli bir değişiklik görülmemiş.
Duruştaki Değişiklikler: Deney grubu, son test servikal açıda ve omuz açısında anlamlı artış göstermiş. Kontrol grubunda anlamlı bir değişiklik görülmemiş. Deney grubu ile kontrol grubu arasında, servikal açı etki büyüklüğü ve omuz açısı etki büyüklüğü açısından farklılıklar bulunmuştur.
Sağlık Durumundaki Değişiklikler: Deney grubu, sağlık durumu bakımından son testte önemli bir iyileşme gösterirken kontrol grubunda önemli bir değişiklik görülmemiş.
Sonuç
Terapötik egzersiz, kronik boyun ağrısından muzdarip kadın diş hekimlerinde ağrı ve sakatlığı başarıyla azaltır; ayrıca duruş ve sağlık durumunu iyileştirir.
Çalışmaya Yönelik Yorumlar
Araştırmada kullanılan terapötik egzersiz, güçlendirme ve kademeli direnç egzersizlerine bağlı olarak boyun kaslarının koordinasyonunu, dayanıklılığını ve duruşunu geliştirmek için tasarlanmış olsa da bu stratejilerin odak noktası boyun ve omuz koordinasyonu ve omuz kuşağının gücünü korumaktır.
